Thiamin (Vitamin B1) Arzneimittelgruppen VitamineThiamin (Vitamin B1) ist ein Wirkstoff aus der Gruppe der Vitamine, der als Cofaktor von Enzymen eine wichtige Rolle im Kohlenhydratstoffwechsel und im Nervensystem spielt. Die aktive Form des Vitamins wird als Thiaminpyrophosphat bezeichnet. Thiamin wird zur Vorbeugung und Behandlung eines Vitamin-B1-Mangels, bei Erkrankungen der Nervenzellen und als Nahrungsergänzungsmittel eingenommen. Unerwünschte Wirkungen sind aufgrund der grossen therapeutischen Breite kaum bekannt. Bei parenteraler Verabreichung können Überempfindlichkeitsreaktionen auftreten.
synonym: Vitamin B1, Thiaminum, Thiamini hydrochloridum, Thiamini nitras PhEur, Thiaminnitrat, Thiaminhydrochlorid, Aneurin
ProdukteThiamin (Vitamin B1) ist unter anderem in Form von Tabletten und als Injektionslösung im Handel (z.B. Benerva®, Generika). Es ist Bestandteil zahlreicher Kombinationspräparate (z.B. Berocca®).
Struktur und EigenschaftenThiamin (C12H17N4OS+, Mr = 265.4 g/mol) liegt in Arzneimitteln in der Regel als Thiaminnitrat oder Thiaminhydrochlorid vor. Thiaminhydrochlorid hat im Unterschied zum Nitrat eine bessere Wasserlöslichkeit. Thiamin ist ein Prodrug, das im Körper zum aktiven Thiaminpyrophosphat (Thiamindiphosphat, TPP) biotransformiert wird.
WirkungenThiamin (ATC A11DA01 ) spielt als Cofaktor (Coenzym) von Enzymen eine wichtige Rolle im Kohlenhydratstoffwechsel und im Nervensystem.
Indikationen- Zur Vorbeugung und Behandlung eines Vitamin-B1-Mangels, z.B. bei einer Alkoholabhängigkeit.
- Bei Erkrankungen der Nervenzellen.
- Als Nahrungsergänzungsmittel (verschiedene Anwendungsgebiete).
Gemäss der Fachinformation.
Kontraindikationen- Überempfindlichkeit
Die vollständigen Vorsichtsmassnahmen finden sich in der Arzneimittel-Fachinformation.
InteraktionenWechselwirkungen wurden mit Thiosemicarbazon, 5-Fluorouracil, Schwarztee, Alkohol, sulfithaltigen Getränken und Antazida beschrieben.
Unerwünschte WirkungenBei parenteraler Verabreichung wurde über Überempfindlichkeitsreaktionen inkl. Anaphylaxie berichtet. Thiamin hat eine grosse therapeutische Breite.
siehe auchBenfotiamin (Prodrug), Vitamine
Literatur- Arzneimittel-Fachinformation (CH, D)
- Europäisches Arzneibuch PhEur
- Nardone R. et al. Thiamine deficiency induced neurochemical, neuroanatomical, and neuropsychological alterations: a reappraisal. ScientificWorldJournal, 2013, 2013, 309143 Pubmed
- Thiamine. Monograph. Altern Med Rev, 2003, 8(1), 59-62 Pubmed
- Thornalley P.J. The potential role of thiamine (vitamin B1) in diabetic complications. Curr Diabetes Rev, 2005, 1(3), 287-98 Pubmed
Interessenkonflikte: Keine / unabhängig. Der Autor hat keine Beziehungen zu den Herstellern und ist nicht am Verkauf der erwähnten Produkte beteiligt.
Weitere InformationenWirkstoffe: Thiamini nitras, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Dr. Grossmann AG, Pharmaca
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Lidocaini hydrochloridum monohydricum
Unternehmen: Dr. Grossmann AG, Pharmaca
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Betacarotenum, Cholecalciferolum, Int-rac-alpha-tocopherolum, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum folicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium, Ferrum, Zincum, Cuprum, Iodum, Selenium, Molybdenum, Chromium
Unternehmen: Andreabal AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Antianämika: Eisen
Wirkstoffe: Nicotinamidum, Calcii pantothenas, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Biotinum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini nitras, Riboflavini natrii phosphas, Pyridoxini hydrochloridum, Nicotinamidum, Biotinum, Cyanocobalaminum, Calcii pantothenas, Acidum ascorbicum, Calcium
Unternehmen: Dr. Grossmann AG, Pharmaca
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum
Unternehmen: FARMACEUTICA TEOFARMA SUISSE SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum
Unternehmen: FARMACEUTICA TEOFARMA SUISSE SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum
Unternehmen: FARMACEUTICA TEOFARMA SUISSE SA
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum pantothenicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Andere Vitaminpräparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum pantothenicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Acidum folicum, Calcium, Magnesium, Zincum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum folicum, Acidum pantothenicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium, Zincum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum folicum, Acidum pantothenicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium, Zincum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Acidum alpha-ketoglutaricum D8 (HAB 5a), Acidum thiocticum D6 (HAB 6), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Acidum cis-aconiticum D8 (HAB 5a), Acidum citricum (HAB) D8, Acidum malicum D8 (HAB 5a), Acidum fumaricum D8 (HAB 5a), Acidum succinicum (Ph. Eur. Hom.) D8 (HAB 5a), Adenosinum triphosphoricum D10 (HAB 5a), Barium oxalsuccinicum D10 (HAB 6), Beta vulgaris rubra ex radice D4 (HAB 2a), Cerium oxalicum (HAB) D8, Coenzym A D8 (HAB 5a), Cysteinum D6 (HAB 5a), Hepar sulfuris (HAB) D10, Magnesium oroticum dihydricum D6 (HAB 6), Manganum phosphoricum D6 (HAB 6), Nadidum D8 (HAB 5a), Natrium diethyloxalaceticum D6 (HAB 6), Natrium pyruvicum D8 (HAB 5a), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Pulsatilla pratensis (HAB) D6, Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Sulfur (HAB) D10 (HAB SV), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Coenzym A D8 (HAB 5a), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Acidum malicum D8 (HAB 5a), Acidum cis-aconiticum D8 (HAB 5a), Acidum citricum (HAB) D8, Acidum fumaricum D8 (HAB 5a), Acidum alpha-ketoglutaricum D8 (HAB 5a), Acidum succinicum (Ph. Eur. Hom.) D8 (HAB 5a), Barium oxalsuccinicum D10 (HAB 6), Natrium diethyloxalaceticum D6 (HAB 6), Natrium pyruvicum D8 (HAB 5a), Cysteinum D6 (HAB 5a), Pulsatilla pratensis (HAB) D6, Hepar sulfuris (HAB) D10, Sulfur (HAB) D10, Adenosinum triphosphoricum D10 (HAB 5a), Nadidum D8 (HAB 5a), Manganum phosphoricum D6 (HAB 6), Magnesium oroticum dihydricum D6 (HAB 6), Cerium oxalicum (HAB) D8, Acidum thiocticum D6 (HAB 6), Beta vulgaris rubra ex radice D6 (HAB 2a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Thiaminum, Riboflavinum, Pyridoxinum, Acidum folicum, Acidum ascorbicum
Unternehmen: Grosse Apotheke Dr. G. Bichsel AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Acidum thiocticum D8 (HAB 6), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Acidum picrinicum (HAB) D6 (HAB SV), Acidum silicicum (HAB) D6, Aesculus hippocastanum (HAB) D6, Ammonium chloratum (HAB) D8 (HAB 5a), Argentum metallicum (HAB) D10, Berberis vulgaris (HAB) D4, Calcium phosphoricum (HAB) D10, Cartilago suis D8 (HAB 42a), Cimicifuga racemosa (HAB) D4, Cinchona pubescens (HAB) D4, Citrullus colocynthis (HAB) D4, Coenzym A D10 (HAB 5a), Cuprum aceticum (HAB) D6 (HAB SV), Discus intervertebralis suis D8 (HAB 42a), Embryo totalis suis D10 (HAB 42a), Funiculus umbilicalis suis D10 (HAB 42a), Glandula suprarenalis suis D10 (HAB 42a), Kalium carbonicum (HAB) D6 (HAB 5a), Ledum palustre (HAB) D4, Medorrhinum-nosode D18 (HAB 44), Medulla ossis suis D10 (HAB 42a), Hydrargyrum oxydatum rubrum D10 (HAB 6), Nadidum D6 (HAB 5a), Natrium diethyloxalaceticum D6 (HAB 6), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Pseudognaphalium obtusifolium (HAB) D3, Pulsatilla pratensis (HAB) D6, Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Ranunculus bulbosus (HAB) D4, Secale cornutum (HAB) D6, Sepia officinalis (HAB) D10, Sulfur (HAB) D28 (HAB SV), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Zincum metallicum (HAB) D10, Natrium
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Retinoli palmitas, Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Nicotinamidum, Calcii pantothenas, Pyridoxini hydrochloridum, Biotinum, Acidum folicum, Cyanocobalaminum, Acidum ascorbicum, Cholecalciferolum, Int-rac-alpha-tocopherylis acetas, Calcium, Cuprum, Ferrum, Magnesium, Manganum, Phosphorus ruber, Zincum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Antianämika: Eisen
Wirkstoffe: Retinoli palmitas, Int-rac-alpha-tocopherylis acetas, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum folicum, Dexpanthenolum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium, Ferrum, Zincum, Cuprum, Manganum, Molybdenum, Selenium, Coffeinum, Ginseng extractum siccum, Ginkgonis extractum siccum
Unternehmen: Tentan AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate
Wirkstoffe: Thiamini nitras, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Acino Pharma AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini nitras, Calcii pantothenas, Cystinum, Acidum 4-aminobenzoicum, Keratinum, Faex medicinalis siccata
Unternehmen: Merz Pharma (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Andere Dermatika
Wirkstoffe: Cholecalciferolum, Int-rac-alpha-tocopherylis acetas, Thiamini hydrochloridum, Riboflavini natrii phosphas, Pyridoxini hydrochloridum, Nicotinamidum, Dexpanthenolum, Calcium, Lysini hydrochloridum
Unternehmen: Opella Healthcare Switzerland AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate
Wirkstoffe: Betacarotenum, Cholecalciferolum, RRR-alpha-tocopherolum, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum folicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Cuprum, Manganum, Magnesium, Ferrum, Zincum, Calcium, Selenium, Ginseng extractum
Unternehmen: Opella Healthcare Switzerland AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate
Wirkstoffe: Retinoli palmitas, Cholecalciferolum, RRR-alpha-tocopherolum, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Biotinum, Nicotinamidum, Acidum ascorbicum, Acidum folicum, Cuprum, Manganum, Magnesium, Ferrum, Zincum, Calcium, Selenium, Ginseng extractum siccum, Lecithinum
Unternehmen: Opella Healthcare Switzerland AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate
Wirkstoffe: Betacarotenum, Cholecalciferolum, Int-rac-alpha-tocopherolum, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Acidum folicum, Biotinum, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium, Ferrum, Zincum, Cuprum, Iodum, Selenium, Molybdenum, Chromium
Unternehmen: Soho Flordis International Switzerland SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Antianämika: Eisen
Wirkstoffe: Silybi mariani extractum siccum raffinatum et normatum, Thiamini hydrochloridum, Pyridoxini hydrochloridum, Riboflavinum, Nicotinamidum, Calcii pantothenas, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Acino Pharma AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Lebertherapeutika
Wirkstoffe: Thiaminum, Riboflavinum, Nicotinamidum, Pyridoxinum, Acidum pantothenicum, Acidum ascorbicum, Biotinum, Acidum folicum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Fresenius Kabi (Schweiz) AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Blutprodukte und Perfusionslösungen
Wirkstoffe: Retinoli palmitas, Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Nicotinamidum, Acidum pantothenicum, Pyridoxini hydrochloridum, Biotinum, Acidum folicum, Cyanocobalaminum, Acidum ascorbicum, Cholecalciferolum, RRR-alpha-tocopherolum, Ginseng extractum siccum, Calcium, Magnesium, Cuprum, Iodum, Ferrum, Manganum, Selenium, Zincum
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate
Wirkstoffe: Retinoli palmitas, Thiamini hydrochloridum, Riboflavinum, Nicotinamidum, Acidum pantothenicum, Pyridoxini hydrochloridum, Biotinum, Acidum folicum, Cyanocobalaminum, Acidum ascorbicum, Cholecalciferolum, RRR-alpha-tocopherolum, Ginseng extractum siccum, Calcium, Magnesium, Ferrum, Zincum, Cuprum, Iodum, Manganum, Selenium
Unternehmen: Bayer (Schweiz) AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate
Wirkstoffe: Acidum glutamicum, Acidum ascorbicum, Magnesii glycerophosphas, Thiamini nitras
Unternehmen: Verfora SA
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Andere Vitaminpräparate
Wirkstoffe: Thiamini nitras, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Lagap SA
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Ubichinonum D10 (HAB 5a), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Vaccinium myrtillus (HAB) D4, Colchicum autumnale (HAB) D4, Podophyllum peltatum (HAB) D4, Conium maculatum (HAB) D4, Hydrastis canadensis (Ph.Eur.Hom.) D4 (Ph.Eur.Hom. 1.1.8), Acidum L(+) lacticum D6 (HAB 5a), Hydrochinonum D8 (HAB 5a), Acidum thiocticum D8 (HAB 6), Sulfur (HAB) D8, Manganum phosphoricum D8 (HAB 6), Natrium diethyloxalaceticum D8 (HAB 6), Trichinoylum D10 (HAB 6), Anthrachinonum D10 (HAB 6), Naphthochinonum D10 (HAB 5a), Para-benzochinonum D10 (HAB 5a), Adenosinum triphosphoricum D10 (HAB 5a), Coenzym A D10 (HAB 5a), Galium aparine (HAB) D6, Acidum acetylsalicylicum D10 (HAB 5a), Histaminum D10 (HAB 5a), Nadidum D10 (HAB 5a), Magnesium gluconicum D10 (HAB 5a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Ubichinonum D10 (HAB 5a), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Vaccinium myrtillus (HAB) D6, Colchicum autumnale (HAB) D6, Podophyllum peltatum (HAB) D6, Hydrastis canadensis (Ph.Eur.Hom.) D6 (Ph.Eur.Hom. 1.1.8), Acidum L(+) lacticum D6 (HAB 5a), Hydrochinonum D8 (HAB 5a), Acidum thiocticum D8 (HAB 6), Sulfur (HAB) D8, Manganum phosphoricum D8 (HAB 6), Natrium diethyloxalaceticum D8 (HAB 6), Trichinoylum D10 (HAB 6), Anthrachinonum D10 (HAB 6), Naphthochinonum D10 (HAB 5a), Para-benzochinonum D10 (HAB 5a), Adenosinum triphosphoricum D10 (HAB 5a), Coenzym A D10 (HAB 5a), Galium aparine (HAB) D6, Acidum acetylsalicylicum D10 (HAB 5a), Histaminum D10 (HAB 5a), Nadidum D10 (HAB 5a), Magnesium gluconicum D10 (HAB 5a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum
Unternehmen: Streuli Pharma AG
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Thiamini hydrochloridum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum
Unternehmen: Acino Pharma AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Vitamin B Präparate
Wirkstoffe: Retinoli palmitas, Cholecalciferolum, Int-rac-alpha-tocopherylis acetas, Thiamini nitras, Riboflavinum, Pyridoxini hydrochloridum, Cyanocobalaminum, Nicotinamidum, Calcii pantothenas, Acidum ascorbicum, Calcium, Magnesium, Cuprum, Ferrum, Manganum, Molybdenum, Zincum
Unternehmen: Dr. Grossmann AG, Pharmaca
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung: Vitamine: Multivitaminpräparate