Äpfelsäure Hilfsstoffe Säuren CarbonsäurenDie Äpfelsäure ist eine organische Hydroxydicarbonsäure, die in Äpfeln und zahlreichen weiteren Früchten vorkommt. Ihre Salze und Ester werden als Malate bezeichnet. Die Äpfelsäure wird unter anderem als Lebensmittelzusatzstoff, für die Herstellung von Wirkstoffsalzen und als pharmazeutischer Hilfsstoff verwendet.
synonym: Acidum malicum PhEur, Malic acid, E 296, Apfelsäure, Hydroxybernsteinsäure
ProdukteReine Äpfelsäure ist im Fachhandel erhältlich. Der Name der Säure ist von lat. malum (Apfel) abgeleitet, denn sie wurde im Jahr 1785 erstmals aus dem Apfelsaft isoliert.
Struktur und EigenschaftenDie Äpfelsäure (C4H6O5, Mr = 134.1 g/mol) ist eine organische Dicarbonsäure, welche zu den Hydroxycarbonsäuren gehört. Sie liegt als weisses Pulver mit einem sauren und erfrischenden Geschmack vor und ist in Wasser leicht löslich. Die im Arzneibuch monographierte Äpfelsäure ist ein Racemat, bestehend aus dem D- und L-Enantiomer (D- und L-Äpfelsäure). Der Schmelzpunkt liegt bei etwa 130 °C.
Die Salze und Ester der Äpfelsäure werden als Malate bezeichnet, zum Beispiel Kaliummalat, Natriummalat und Calciummalat. Die Äpfelsäure kommt in zahlreichen Früchten vor, zum Beispiel in Äpfeln, Quitten, Stachelbeeren und Weinbeeren und verleiht ihnen den sauren Geschmack. Sie spielt auch im Stoffwechsel, genauer im Zitronensäurezyklus, eine wichtige Rolle.
WirkungenDie Äpfelsäure hat saure, konservierende, säureregulierende und antimikrobielle Eigenschaften.
Anwendungsgebiete- Als pharmazeutischer Hilfsstoff.
- Für die Herstellung von Wirkstoffsalzen.
- Als Lebensmittelzusatzstoff.
- Als Fruchtsäure in Kosmetika.
Die Äpfelsäure wird im Allgemeinen weniger häufig als andere organische Säuren wie beispielsweise die Zitronensäure verwendet.
Unerwünschte WirkungenReine Äpfelsäure kann bei einer unsachgemässen Handhabung eine schwere Augenreizung verursachen. Die entsprechenden Vorsichtsmassnahmen im Sicherheitsdatenblatt müssen beachtet werden.
siehe auchZitronensäure, Säuren, Hilfsstoffe, Fruchtsäuren
Literatur- Arzneimittel-Fachinformation (CH)
- Europäisches Arzneibuch PhEur
- Fachliteratur
- Lehrbücher der Chemie
- Lexika der Lebensmitteltechnologie
- Sicherheitsdatenblatt
Interessenkonflikte: Keine / unabhängig. Der Autor hat keine Beziehungen zu den Herstellern und ist nicht am Verkauf der erwähnten Produkte beteiligt.
Weitere InformationenWirkstoffe: Isoleucinum, Leucinum, Lysinum anhydricum, Methioninum, Phenylalaninum, Threoninum, Tryptophanum, Valinum, Argininum, Histidinum, Glycinum, Alaninum, Prolinum, Cysteinum, Taurinum, Serinum, Tyrosinum, Acidum l-malicum, Aminoacida
Unternehmen: Fresenius Kabi (Schweiz) AG
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: I.V. Lösungen
Wirkstoffe: Acidum alpha-ketoglutaricum D8 (HAB 5a), Acidum thiocticum D6 (HAB 6), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Acidum cis-aconiticum D8 (HAB 5a), Acidum citricum (HAB) D8, Acidum malicum D8 (HAB 5a), Acidum fumaricum D8 (HAB 5a), Acidum succinicum (Ph. Eur. Hom.) D8 (HAB 5a), Adenosinum triphosphoricum D10 (HAB 5a), Barium oxalsuccinicum D10 (HAB 6), Beta vulgaris rubra ex radice D4 (HAB 2a), Cerium oxalicum (HAB) D8, Coenzym A D8 (HAB 5a), Cysteinum D6 (HAB 5a), Hepar sulfuris (HAB) D10, Magnesium oroticum dihydricum D6 (HAB 6), Manganum phosphoricum D6 (HAB 6), Nadidum D8 (HAB 5a), Natrium diethyloxalaceticum D6 (HAB 6), Natrium pyruvicum D8 (HAB 5a), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Pulsatilla pratensis (HAB) D6, Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Sulfur (HAB) D10 (HAB SV), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Coenzym A D8 (HAB 5a), Acidum ascorbicum D6 (HAB 5a), Thiaminum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Natrium riboflavinum phosphoricum D6 (HAB 5a), Pyridoxinum hydrochloricum D6 (HAB 5a), Nicotinamidum D6 (HAB 5a), Acidum malicum D8 (HAB 5a), Acidum cis-aconiticum D8 (HAB 5a), Acidum citricum (HAB) D8, Acidum fumaricum D8 (HAB 5a), Acidum alpha-ketoglutaricum D8 (HAB 5a), Acidum succinicum (Ph. Eur. Hom.) D8 (HAB 5a), Barium oxalsuccinicum D10 (HAB 6), Natrium diethyloxalaceticum D6 (HAB 6), Natrium pyruvicum D8 (HAB 5a), Cysteinum D6 (HAB 5a), Pulsatilla pratensis (HAB) D6, Hepar sulfuris (HAB) D10, Sulfur (HAB) D10, Adenosinum triphosphoricum D10 (HAB 5a), Nadidum D8 (HAB 5a), Manganum phosphoricum D6 (HAB 6), Magnesium oroticum dihydricum D6 (HAB 6), Cerium oxalicum (HAB) D8, Acidum thiocticum D6 (HAB 6), Beta vulgaris rubra ex radice D6 (HAB 2a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: D
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Cor suis D8 (HAB 42a), Hepar suis D8 (HAB 42a), Crataegus (HAB) D6, Arnica montana (HAB) D4, Ignatia (Ph.Eur.Hom.) D6 (Ph. Eur. Hom. 1.1.8), Acidum arsenicosum (HAB) D8, Ouabainum D8 (HAB 5a), Ranunculus bulbosus (HAB) D6, Selenicereus grandiflorus (HAB) D3, Nitroglycerinum (HAB) D4, Kalium carbonicum (HAB) D4, Kalmia latifolia (HAB) D4, Spigelia anthelmia (HAB) D10, Carbo vegetabilis (HAB) D18, Acidum alpha-ketoglutaricum D8 (HAB 5a), Acidum fumaricum D8 (HAB 5a), Acidum malicum D8 (HAB 5a), Acidum L(+) lacticum D6 (HAB 5a), Natrium diethyloxalaceticum D8 (HAB 6)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum alpha-ketoglutaricum D10 (HAB 5a), Acidum thiocticum D8 (HAB 6), Acidum malicum D10 (HAB 5a), Acidum fumaricum D10 (HAB 5a), Acidum oroticum monohydricum D6 (HAB 6), Avena sativa (HAB) D6, Calcium carbonicum hahnemanni (HAB) D28, Chelidonium majus (HAB) D4, Cholesterolum (HAB) D10, Cinchona pubescens (HAB) D4, Cyanocobalaminum D4 (HAB 5a), Colon suis D10 (HAB 42a), Cynara scolymus ex herba D6 (HAB 3a), Duodenum suis D10 (HAB 42a), Fel tauri D8 (HAB 5a), Hepar suis D8 (HAB 42a), Histaminum D10 (HAB 5a), Lycopodium clavatum (HAB) D4, Natrium diethyloxalaceticum D10 (HAB 6), Pancreas suis D10 (HAB 42a), Silybum marianum (HAB) D3, Sulfur (HAB) D13, Taraxacum officinale (HAB) D4, Thymus suis D10 (HAB 42a), Veratrum album (HAB) D4, Vesica fellea suis D10 (HAB 42a)
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung:
Wirkstoffe: Acidum alpha-ketoglutaricum D8 (HAB 5a), Acidum malicum D8 (HAB 5a), Acidum fumaricum D8 (HAB 5a), Acidum L(+) lacticum D3 (HAB 5a), Adenosinum triphosphoricum D8 (HAB 5a), Calcium fluoratum (HAB) D10, Colchicum autumnale (HAB) D4, Conium maculatum (HAB) D4, Cortisonum aceticum D28 (HAB 6), Euspongia officinalis (HAB) D8, Fucus vesiculosus (HAB) D6, Funiculus umbilicalis suis D10 (HAB 42a), Galium aparine (HAB) D4, Glandulae thyreoidea suis D8 (HAB 42a), Hepar suis D10 (HAB 42a), Medulla ossis suis D10 (HAB 42a), Natrium diethyloxalaceticum D8 (HAB 6), Pulsatilla pratensis (HAB) D8, Sedum acre (HAB) D6, Sempervivum tectorum var. tectorum (HAB) D6, Splen suis D10 (HAB 42a), Sulfur (HAB) D10, Thymus suis D10 (HAB 42a), Viscum album (HAB) D3
Unternehmen: ebi-pharm ag
Abgabekategorie: B
Gruppe / Anwendung: